Evvveeett efenimm, kuzuşla beraber bayıla bayıla izlediğimiz filmleri yazdık bu sefer. Bu yazıyı biraz babişe kakaladım gibi oldu. Ama adam iyi yazmış şimdi:)) iyi okumalar:
Kızımız Mira doğduktan sonra evimizde düzenlemeye karar verdiğimiz en önemli konulardan biri televizyondu. Şunu belirtmek isterim ki biz kızımız 2 yaşına girene kadar ekrandan uzak tutmaya çalıştık. (Burada bununla ilgili bi yazı yazmıştım daha önce.) Onun olduğu ortamda tv açmamaya kastık. 2 yaşından sonra eğitim ile ilgili müzik ağırlıklı videoları arda bir günde 5-10 dakikayı geçmeyecek şekilde göstermeye başladık.
Kaç yaşında tv’ye başladık?
İlk televizyonla 2,5 yaşında tanışan Mira için şu an 5 yaşında olmasına rağmen hala özgür bir tv seyretme ortamı sağlamıyoruz. Tv seyretmeyi kısıtlamayı Mira’ya kabul ettirdiğimiz “tv saati” uygulaması ile başarmış durumdayız. 5 yaşına geldiği şu günlerde tv saatimiz günde en fazla 45-50 dakika. Tv saati geldiğinde Türkiye’de genel olarak Minika-çocuk kanalını seçiyorduk. Londra’da ise Cbeebies kanalını seyrettiriyoruz sadece.
Video/tv seyretmenin süresi uzadıkça kızımızda gözle görülür bir huysuzlaşma ve iletişime kapanma durumu ortaya çıkıyor. Süreyi azalttığımız ölçüde daha sosyal ve huzurlu hale geliyor. Tabii ki seyrettiklerinden çok şeyler öğreniyor. Bu nedenle kısıtlamalı bir izin bize göre en güzel sonucu verdi. Film seyretmeye 4,5 yaşında başladık. İlk önce kısa filmleri izledik daha sonra uzun filmlere geçiş yaptık.
Film seyretmek ise hem süresinin uzunluğu hem de aksiyon sahneleri ve tüketim veya cinselliği pompalayan yapısı nedeniyle çok sıkıntılı bir durum. TV programları genelde kanalların bütçeleri kapsamında daha çocuklara uygun ve basit bir yapıda yapılsa da film sektörü gişe beklentisi nedeniyle bazı sıkıntıları mutlaka içeriyor. Bu nedenle seçim yaparken kılı kırk yarmak gerekiyor.
Filmleri nasıl seçiyoruz?
Filmleri seçerken bize en büyük yardımcı www.commonsensemedia.org sitesi bu site sadece filmleri değil, oyunları aplikasyonları, kitapları web sitelerini ve müzikleri inceleyerek çocuklara uygunluğu konusunda notlar veriyor. Ayrıca, ebeveynler için eğitim videoları ve çocukların medya ile iletişimi konusunda çok detaylı makaleler bulabilirsiniz.
Bu sitede filmler, verdiği pozitif mesajlar, oluşturduğu rol modelleri, barındırdığı şiddet unsurları, bozuk dil kullanımı, tüketimi özendirme, içki sigara gibi kötü alışkanlıkları özendirme gibi kriterler kapsamında değerlendirme yaparak puanlıyor ve kaç yaşındaki çocuklara uygun olduğunu net olarak belirtiyor. Ayrıca, filmin özeti, oyuncuları, film hakkında bilinmesi gerekenler ve film hakkında çocuğunuzla konuşulabilecekler konusunda da bilgiler vererek bir filmi her açıdan incelemeyi başarıyor. Biz bu nedenle film seçerken bu siteye bir göz atmanızı şiddetle tavsiye ediyoruz.
Nasıl bir ortamda film setrediyoruz?
Filmler çok uzun olduğundan biz filmi bölerek veya ara vererek izlemeyi öneriyoruz. Bir kere de baştan sona izlenilen film Mira’yı çok yoruyor ve onu mutsuz yapıyor. Bunun asıl nedeni filmlerin genelde yüksek tempoda olması ve sıkıcılığı aşmak için oluşturulan dinamik yapının takibi zorlaştırması. Ayrıca, filmi karanlıkta izlemeyi çok önermiyoruz bu da filme kendisini çok kaptıran Mira’nın yer yer korkması veya aşırı heyecanlanmasına yol açıyor. Filmi mümkünse patlamış mısır gibi yemesi uzun sürecek bir yiyecek eşliğinde zaman zaman film deki olaylar üzerine yorumlar yaparak yani kendimizi tam kaptırmadan izleyince en mutlu sonuçları aldık.
En sevdiğimiz filmler
Ne varsa eski filmlerde var diyerek izlemekten en fazla hoşlandığımız filmleri şu şekilde sıralayabilirim.
Marry Poppins(1964)
En sevdiğimiz film Mary Poppins diyebilirim. Harika müzik, oyunculuk ve danslar vardı. Ah keşke şimdi de böyle oyunculukları izleyebileceğimiz filmler veya tiyatrolar olsaydı diye baya bi içi geçirdik. Bunun yanında Walt Disney’den böyle güzel bir filmin nasıl çıktığına da baya bi şaşırdık. Filmde yaratılan hayal dünyası ve Mary Poppins’in çzel güçleri Mira’nın çok hoşuna gitti. Filmin müzikleri ayrıca incelenmesi gereken bir durum. Zaten soundtrack albümü de mevcut olan bu müzikler tam ezberlenip söylenecek nitelikte. Ayrıca film büyüklere de iş hayatı ve çocuklar ile olan ilişkileri arasındaki sıkıntılar konusunda güzel bir farkındalık yaratıyor. Biz ailelere de bu filmi seyretmeyi öneriyoruz. En sevdiğimiz sahne ise çatı da ki baca temizleyicilerinin dans ettiği sahne. Mutlaka görülmesi gerekiyor. 4+ için uygun, 139 dakika. Şarkılarını bağıra çağıra söylemeye bayılıyoruz. En sevdiğimiz şarkıları:
Supercalifragilisticexpialidocious
My Neighbor Totoro (1988)
En sevdiğimiz 2. ci film. Harika bir Miyazagi Mangası. Hastahane de yatan annelerine daha yakın olabilmek için yeni bir eve taşınan iki küçük kızın babaları ve komşuları ile olan ilişkileri görmeye değer. Ayrıca tabi ki ormanın ruhu olan Totoro yu keşfetmeleri ve diğer tüm olağanüstü canlılar ile yaşanan maceralar filmi harika bir boyuta getirmiş. Genelde mangaların çocuklara uygun olmadığını düşünmeme rağmen bu film bunun tam aksine tamda çocuklara göre. En önemlisi kötü adam karakteri yok. Macera ve merak üst seviye de, aile sevgisi, ev de iş bölümü, komşu ilişkileri ve çocukların sorumluluk almaları ile ilgili çok güzel şeyler öğrenebilir çocuklar. Hem çocukların hem de büyüklerin mutlaka izlemesi gereken bir film.4+ için uygun, 86 dakika.
The Red Balloon (1956)
Kısa bir film olan kırmızı balon Oscar ödülüde almış Fransız yapımı bir film. Çok sakin, sevimli aynı zamanda da sürekli bir merak uyandırarak Mira’nın çok ilgi ile seyrettiği bir film oldu. Neredeyse hiç diyalog olmayan bu film harika müzikleri ile Paris’in sokaklarında geçiyor. Hem oyunculuk hem de efektler bakımından çok başarılı. Özellikle baş karakter minik Pascal ile kendi kendine hareket eden kırmızı balonun ilişkisi ve filmin sonundaki büyük balon demeti ile uçuş sahnesi Mira için çok etkileyici ve hayal gücünü geliştirici oldu. 4+ için uygun, 34 dakika.
The Wizard of Oz (1939)
Bu film tam bir klasik. Filmleri artık ingilizce seyrettiğimiz için, bu Oz’un dili biraz ağır olduğundan Mira’cık biraz anlamakta zorlandı. Biz olayları hafiften özetleyerek izlerken ona yardımcı olduk. Bu filmde harika bir oyunculuk sergilemişler. Özellikle korkuluk tiplemesine biz ailecek hayran kaldık. Müzik kullanımı, danslar, kostümler ve dekor ile tiyatro izler gibi izlediğimiz masalsı bir filmdi. Tek sorun hafiften şiddet kullanımı ve kötü cadı’nın gerçekten korkunç olması. Tabi bunlar filmin çekildiği dönemdeki diğer filmlerle karşılaştırıldığında yine de çok hassas tasarlanmış sahneler ancak günümüz gerçekliğinde biraz fazla kaçıyor. Biz cadılı sahnelerde biraz fazlaca konuşarak rahat atlattık korkmadan. Bu filmdeki en önemli kazancımız herkesin bazı eksik yönlerinin olduğu ve kimsenin mükemmel olmadığı ancak eğer gerçekten istenilirse bu dünyadaki herşeyin başarılabileceği fikriydi. Ayrıca arkadaşlığın önemini de güzel vurgulayan bir filmdi.5+ için uygun, 102 dakika.
The Gruffalo /Gruffalo’s Child (2009-2011)
Kitaplarına zaten bayıldığımız Julia Donaldson’un Tostoraman ve Tostoramanın çocuğu çizgi filmleri aslında tv için yapılmış kısa filmler. Kitabın içeriğini tamamen veriyorlar. Mira bunları defalarca izledi. Her ne kadar karanlık orman sahneleri ve hayvanların farenin yanın gelme sahneleri biraz gerilimli ve korkutucu olsa da Mira bu filmleri defalarca seyretmeye bayılıyor. 3+ için uygun, 30 dakikalık filmler.
Room on the broom (2012)
Yine Julia Donaldson’un kitabı için yapılmış bu kısa filme Mira bayılıyor. Kitabını okuyoruz, filmini izliyoruz, Tiyatrosuna da gittik. Zaten İngiltere’de Julia Donaltson olmasaydı çocuklar ne yapacaktı bilmiyoruz. Arkadaşlık ve yardımlaşmanın önemin vurgulayan bu film ayrıca iyiliklerin karşılığının alınabileceğini de gösterdiğinden çok beğenerek izliyoruz. 3+ için uygun, 30 dakika.