Minik kuzum doğduğundan beri gıda olayına takılmış durumdayım. Hamile olana kadar beslenmesine pek dikkat etmeyen abur cubur ne bulduysa, Kızılaydan saçma sapan şeyleri bile afiyetle yiyebilen biriydim. Kuzuya hamile olduğumu öğrenmemle, zaten vücudumda kötüye karşı bir tiksinti başlatarak kendini koruma altına aldı. Kimya mühendisi olmamdanda kaynaklı mühendisliğimi bu alana taşırım gazıyla yiyecekler üzerinden ufak ufak bilinçlenme ve etrafımı bilinçlendirme misyonunu üstüme aldım.  Marketten aldığım ürünlerin içinde neler var diye merak etmeyle başladım. Zaten işin içinde kimyasal terimler girdimi bilinki bişi var.

Bebeğimi mümkün oldukça market ürünlerinde uzak tutmaya çalışıyorum. Herşeyi evde pişirmeye çalışıyorum. Bir gün daha yemese kardır diye düşünüyorum. Lütfen sizde en azından aldığınız ürünün içeriğini okuyun. Aşağıda yazanları okuyunca zaten uzak durmaya çalışacaksınız. Ne yediğimizi bilerek yiyelim.

 

1. Sodyum Nitrat/Sodyum Nitrit

Nedir? Nitrat/Nitritler pek cok islenmis et urunlerine kirmizi rengi veren, koruyan ve tat veren maddedir.

Hangi urunlerde bulabiliriz? Islenmis et urunlerinde- sosis, salam, sucuk, hazir et yemekleri, tutsulenmis balik, tuzlanmis bifteklerde.

Neden uzak durmaliyiz? Nitritler vucutta kalici kanserojen nitrozaminlere donusurler. Nitrozaminler bilinen en guclu kanserojen maddelerdir ve kucuk bir miktari bile kansere yol acabilir.Yapilan arastirmalarda nitratlarin inasanlarda  prostat, meme ve mide kanserine yol actigi bulunmustur.

• Nitratlar hayvanlarda yapilan incelemelerde dusuk yapma, cenin olumleri ve dogum kusurlarina yol acmistir.
• Kanada ve Amerika’daki kural koyucu organlar islenmis urunlere nitrat/nitrit seviyelerini dusurmustur.

Alternatifi nedir: Nitrit/Nitrat icermeyen etler, organik, bilindik kasaplardan temin edinilmesi.

 

2. E320 BHA ve E321 BHT

(Butylated hydroxyanisole and butylated hydrozyttoluene)

Nedir? Yaygin islenmis yiyeceklerin koruma maddesidir.

Hangi urunlerde bulabiliriz? Sakiz, Patates cipsleri, bitkisel yaglarda, tahil ve urunlerinde, tazeligini muhafaza etmek icin bazi paketlenmis gida maddelerinde.

Neden uzak durmaliyiz? Tekrarlayan arastirmalarda kanser riskini artirdigi, vucut dokusunda biriktigi, karaciger buyumesine sebep oldugu aciklanmistir.  Ayrica DNA sentezi ve hucresel gelisimi de dusurmektedir.Bebe mamalarinda izin verilmemistir, alerjik reaksiyon yapabilir, hiperaktiviteye, estrojen etkilere ve diger olumsuzluklara neden olabilir.

3. E310 Propyl Gallate

Nelerde bulabiliriz? Bitkisel yaglarda, islenmis et urunlerind, dilimlenmis patateslerde, corn-flakeslerde, hazir corbalarda ve sakizlarda koruyucu katki maddesi olarak kullanilir.

Neden uzak durmaliyiz? Supheli kanserojen maddedir. Bobrek, karaciger ve gastrointestinal(sindirim sistemi) problemlerine yol acmaktadir.

4. E621 MSG (Monosodyum glutamate)

Nedir? Lezzet artiricidir.

Hangi urunlerde bulabiliriz? Konserve hazir corbalar, salata soslari, cipsler, krakerler, dondurulmus urunlerde.

• Pek cok urunde, zararsiz gibi gozuken ‘dogal aroma’, ‘baharat’, ‘cesni’ gibi isimlerle yer alirlar.

Neden uzak durmaliyiz? Bazi kisilerde siddetli reaksiyonlara sebep olurlar; bas agrisi, mide bulantisi, kusma. Ayrica sinir hucrelerinin olumune sebeo olabilirler.

5.Hyrogenated Vegetable Oil ( Hidrojene edilmis bitkisel yag)

Nedir? Trans yagdir.

Nelerde bulabiliriz? Islenmis cipsler, mikrodalga patlamis misirlar, krakerler, kurabiyeler, un mamulleri, kekler, yaglar, margarinler, kuru pasta, ekmek. Bunlar urunun raf omurunu uzatmak, lezzetini sabit tutmak ve ucuza mal etmek icin kullanilir.

Neden uzak durmaliyiz? Trans yaglar LDL kotu kolestrol seviyesini yukseltir ve iyi HDL kolestrol seviyesini dusururler. Bu da kalp hastaliklarina, kalp krizine, bobrek yetmezligine yol acan sansi yukseltirler.

Alternatifi: Monounsaturated yaglar iceren Ekstra Virgin Zeytin Yagi, kotu LDL kolestrol seviyesini dusurur ve iyi HDL kolestrol seviyesini yukseltir.

6. Aspartam

Nedir? Yapay tatlandiricidir.

Hangi urunlerde bulabiliriz? Diyet yemekler, diyet icecekler, dusuk kalorili tatlilar, jelatin, puding, dondurulmus tatlilar, yogurt, bazi cocuk vitaminlerinde…Equal, NutraSweet tatlandiricilarda…

Neden uzak durmaliyiz? Gida ve Ilac Idaresine yapilan sikayetlerin %75′sinden aspartam sorumlu. Gida ve Ilac Idaresi (FDA) , 10,000′den fazla tuketiciden 92 adet zehirlenme semptomu listeledi. Bu sikaetler arasinda bas agrisi, hafiza kaybi, titremeler, gorus kaybi, koma ve kanser bulunmaktadir.

• Aspartame Pentagon tarafindan ‘Biyokimyasal Savas Ajani’ olarak listelenmisti.
• 8 yil boyunca Amerikan Gida ve  Ilac Idaresi Aspartami onaylamadi. Cunku pek cok bilim adami, davaci ve tuketici gruplari, aspartamin merkezi sinir sistemine zarar verdigi ve hayvanlarda kansere yol actigi kanitlarini sundular.

Alternatifi: Stevia, Xylitol dusuk kalorili ancak dogal sekerli tatlandiricilar, dogal tatlandiricilar; bal, pekmez.

 

E950 Acesulfame-K

Nedir? 1998′de onaylanmis yeni bir yapay tatlandiricidir. Normal sekerden 200 kat daha tatlidir.

Hangi urunlerde buluruz? Firin ve pasta urunlerinde, sakizlarda, jelatinli sekerlemelerde ve mesrubatlarda kullanilmaktadir.

Neden uzak durmaliyiz? Iki fare arastirmasinda bu maddelerin kansere sebep olduklari ve diger calismalarda ise bu katki  maddesinin guvenilirliginin bulunmadigi ispatlanmaktadir.

Alternatifleri: Stevia ve Xylitol dusuk kalorili, guvenilir tatlandiricilardir. Dogal tatlandiricilar olan bal ve pekmez onerilir.

Gida Renklendiricileri E133 Blue 1 ve Blue 2 , E127 Red 3, E110 Yellow 6

Blue 1 ve Blue 2: Renklendirici; sentetik kömür katranından üretiliyor; mandıra ürünleri, tatlılar ve içeceklerde kullanılır; farelerde beyin tümörüne sebep olmuştur. Çocukların tüketmesi tavsiye edilmiyor, Belçika, Fransa, Almanya, ısviçre, ısveç, Avusturya ve Norveç’te yasaklandı.

Red 3: Renklendirici; kiraz ve vişne, konserve sebze, muhallebi, tatlı, pasta,biskuvi ve çerezlerde kullanılır; ışığa karşı duyarlılığa ve troid hormonu seviyesini arttırıp hipertroidism’e neden olabilir; farelerde yapılan çalışmada troid kanserine neden olduğu saptanmıştır; Avustralya, Amerika ve Norveç’te yasaklandı.

Yellow 6: Renklendirici; sentetiktir;unlu gıdalar, pasta, tatlı, çerez, dondurma, içecek ve konserve balık, hazır çorba ve bazı şurup cinsi ilaçların üretiminde kullanılır; yan etkileri kurdeşen, rinit (burun akması), burun tıkanıklığı, alerji, hiperaktivite, böbrek tümörü, kromozom hasarı, karın ağrısı, bulantı ve kusma, hazımsızlık ve iştahsızlıktır; Norveç’te yasaklandı.

9. Olestra

Nedir? Sindirim sistemi tarafindan emilemeyen sentetik yagdir. Ayrica yag icinde eriyebilen onemli vitaminlerin (A,D,E, & K) karetonoidlerin de vucut tarafindan emilmesini onlemektedir.

Nerelerde bulunurlar? Olean markasi ile krakerlerde ve patates cipslerinde.

Neden uzak durmaliyiz? Bu madde ishale, gevsek bagirsak, karin agrilari, beden gucunun azalmasina ve gazlanmaya sebep olabilir.

10.Potasyum Bromate

Nedir? Beyaz undaki hacim artirici, beyazlaztirici katki maddesidir.

Nerede bulabiliriz? Ekmekler, unlu mamuller ve pizza hamurunda.

Neden uzak durmaliyiz? Hayvanlarda ve insanlarda kansere yol actigi bilinmektedir. Amerika ve Japnya disinda yasaklanmistir.

Alternatifi: ‘Bromatsiz’ etiketli urunlere bakin.

 

11. Beyaz Seker/ Yuksek Fruktozlu Misir Surubu(Glikoz)

Neden uzak durmaliyiz? Cok fazla beyaz seker tuketimi, fazla kilolara, depresyona, dis curumelerine, kan sekeri degisimlerine ve diabete sebep olur.

Alternatifi? Pekmezler ve Bal gibi dogal tatlandiricilar.

12. Sodyum Klorur

Nedir? Masa tuzu olarak bilinir. Tadi artirir ve koruma saglar. Islenmis gida urunlerinde asiri derecede tuz bulunur.

Neden uzak durmaliyiz? Islenmis masa tuzunun %99.9′u sodyum klorurdur. Islenme surecinde icindeki dogal mineral ve iz ogeleri kaybolmaktadir. Sonra yuksek isiya maruz kalip beyzlastirilir ve aluminyum gibi kimyasallar icine katilir.

• Cok fazla tuz alimi bobrekleri ve bobrekustu bezlerini zorlar. Kalsiyumu tuketir, ve onemli besinlerin emilimini azaltir. Yuksek tansiyona ve kalp krizine sebep olur.
• ‘Dusuk-sodyum tuzu’ daha da toksiktir. Icinde daha fazla kimyasal vardir.

Alternatifi: Yemeklerinizi baharatlarla, limon ve lime ile, islenmemis kaya tuzu ile tatlandirin.

http://dogalterapininblogu.info/2010/08/22/12-tehlikeli-gida-katki-maddesi/

http://www.healthyreader.com/2008/06/07/12-food-additives-to-avoid/

http://www.gidaraporu.com/tehlikeli-katki-maddeleri_g.htm